Tai biến mạch máu não (đột quỵ) là một cấp cứu y tế đòi hỏi phải điều trị kịp thời để ngăn ngừa tổn thương não vĩnh viễn hoặc tử vong. Do tính chất nguy hiểm và biến chứng nặng nề, việc tầm soát sớm và hiệu quả đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ tai biến.
Những điều cơ bản về tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não (đột quỵ) là tình trạng mất lưu thông máu đột ngột đến một phần não do tắc nghẽn hoặc vỡ động mạch. Đây là một căn bệnh nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong, tàn phế hoặc suy giảm chức năng não nghiêm trọng.
Đột quỵ có thể mang đến những dấu hiệu cảnh báo đột ngột như: Mất đột ngột một phần hoặc toàn bộ chức năng ở một bên cơ thể (mặt, tay, chân), đau đầu dữ dội, chóng mặt, buồn nôn,....
Tai biến mạch máu não là một căn bệnh nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong.
Tầm soát tai biến mạch máu não mang lại lợi ích gì?
1. Phát hiện sớm nguy cơ
Tầm soát giúp xác định những yếu tố nguy cơ tiềm ẩn dẫn đến tai biến như cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu, béo phì, hút thuốc lá, v.v.
Từ đó, cá nhân có thể có biện pháp can thiệp sớm để kiểm soát các yếu tố nguy cơ này, giảm thiểu đáng kể nguy cơ mắc tai biến.
2. Can thiệp kịp thời
Khi phát hiện sớm dấu hiệu tai biến, việc điều trị kịp thời có thể hạn chế tối đa tổn thương não, tăng khả năng hồi phục chức năng và giảm tỷ lệ tử vong. Một số trường hợp tai biến do tắc nghẽn mạch máu có thể được điều trị bằng cách tiêm thuốc tan cục máu đông hoặc thủ thuật lấy huyết khối.
3. Cải thiện chất lượng cuộc sống
Phòng ngừa tai biến giúp bảo vệ sức khỏe não bộ, duy trì chức năng nhận thức và khả năng vận động, nâng cao chất lượng cuộc sống cho bản thân và gia đình.
4. Tiết kiệm chi phí y tế
Chi phí điều trị tai biến thường rất cao, đặc biệt khi bệnh nhân ở giai đoạn nặng hoặc có biến chứng. Việc tầm soát và phòng ngừa tai biến giúp tiết kiệm chi phí y tế cho cả cá nhân và xã hội.
Các phương pháp tầm soát tai biến mạch máu não
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, lối sống, các yếu tố nguy cơ và thực hiện các xét nghiệm thể chất như đo huyết áp, mạch, tim, thần kinh.
- Xét nghiệm:
- Xét nghiệm máu: Xác định các chỉ số như đường huyết, cholesterol, mỡ máu, chức năng gan, thận, đông máu.
- Điện tim (ECG): Đánh giá tình trạng tim mạch, phát hiện rối loạn nhịp tim.
- Xét nghiệm nước tiểu: Phát hiện protein niệu, tiểu đường.
- Chẩn đoán hình ảnh:
- Chụp X-quang ngực: Tìm kiếm các dấu hiệu bệnh tim mạch.
- Siêu âm Doppler động mạch cảnh: Đánh giá tình trạng tắc nghẽn, hẹp động mạch cảnh.
- Chụp CT não: Phát hiện xuất huyết não, nhồi máu não, tắc mạch máu não.
- Chụp MRI não: Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về não bộ, phát hiện các tổn thương mạch máu não, dị dạng mạch máu não.
Đối tượng nào cần được tầm soát tai biến mạch máu não?
- Người có nguy cơ cao theo các yếu tố được đề cập ở trên.
- Người từ 40 tuổi trở lên, đặc biệt là người có tiền sử gia đình tai biến.
- Người có các bệnh lý nền như cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, béo phì, bệnh tim mạch, ngưng thở khi ngủ.
- Người có lối sống không lành mạnh như hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, ít vận động.
Tầm soát tai biến mạch máu não là một việc làm vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
Lựa chọn phương pháp tầm soát phù hợp
Việc lựa chọn phương pháp tầm soát phù hợp sẽ phụ thuộc vào:
- Tình trạng sức khỏe: Người có tiền sử bệnh tim mạch, cao huyết áp, tiểu đường... cần được tầm soát thường xuyên hơn.
- Mức độ nguy cơ tai biến: Người có nhiều yếu tố nguy cơ cần được tầm soát kỹ lưỡng hơn.
- Khả năng tài chính: Chi phí cho các phương pháp tầm soát có thể khác nhau.
- Mức độ sẵn có của các phương pháp tầm soát tại địa phương: Không phải tất cả các phương pháp tầm soát đều có sẵn tại mọi nơi.
Để phòng ngừa tai biến mạch máu não, bạn cần kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ, xây dựng chế độ ăn hợp lý,... Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe hỗ trợ hoạt huyết, tăng cường lưu thông khí huyết, hỗ trợ bảo vệ tim mạch.
Tuy nhiên, sử dụng thực phẩm chức năng để phòng ngừa tai biến mạch máu não cần được thực hiện thận trọng và có sự lựa chọn thông minh. Hãy luôn ưu tiên lối sống lành mạnh và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ sức khỏe bản thân một cách hiệu quả.
